4. Lần đầu tiên cảm nhận cái đau của người bệnh

Lần đầu tiên nhìn bệnh nhân đau nằm vật ra trên giường có lẽ là trải nghiệm đáng nhớ nhất của năm y3.

Môn đầu tiên đi thực tập là môn ngoại, y3, tại bệnh viện Gia Định. Bệnh nhân của mình thăm khám lúc ấy là một bệnh nhân nữ, còn trẻ nhưng có bệnh lý ở lách đã được lên chương trình mổ cắt lách. Là sinh viên y khoa, được phân công thăm khám và theo dõi bệnh nhân nên hàng ngày mình và đứa bạn thường thăm hỏi và động viên bệnh nhân với những kiến thức và kinh nghiệm hạn chế của mình.

Nghĩ lại thì sinh viên mới đi thực tập thì biết gì đâu ngoài kiến thức non nớt trong sách vở đề cập. Không hiểu nhiều tình trạng bệnh, và không rõ tiên lượng bệnh nên qua các câu chuyện mình trao cho bệnh nhân niều niềm tin lắm. Nhanh khỏi bệnh, mổ nhẹ nhàng và sớm ổn với tình trạng lách bị cắt.

Mấy ngày sau mình và bạn học ráng xin phép vào phòng mổ kiến tập ca cắt lách đầu tiên trong cuộc đời, và cũng là bệnh nhân đang theo dõi trên khoa. Hai đứa vui lắm, bệnh nhân được mổ thành công, bệnh án được làm xong để nộp, lại vừa được vào phòng mổ chứng kiến quá trình phẫu thuật. Sẽ khá tự tin khi mai gặp người nhà và sẵn sàng tư vấn về tình hình bệnh và quá trình mổ.

Đến sáng hôm sau, bao nhiêu cái hăng hái đi thăm bệnh nhân vụt tan biến. Trước mặt mình là một bệnh nhân gầy gò, nhợt nhạt và vật vã vì đau. Bệnh nhân tựa vào người nhà và nhìn mình như vô cảm, cho dù hôm trước khi vào phẫu thuật còn trao gởi cho nhau những lời động viên. Ánh mắt bệnh nhân và nét mặt rõ ràng là rất đau đớn và cái đau đó như truyền qua được tới những người bên cạnh, và truyền đến mình.

Cái nhìn vô hồn của bệnh nhân lần đầu báo hiệu cho mình biết: anh sinh viên y khoa ơi, anh chưa giúp được gì cho bệnh nhân của anh đâu! Cái đau của bệnh nhân sao anh hiểu thấu. Cái lạc quan của anh hôm qua khi nói về hậu phẫu sai hết rồi. Và anh chứng kiến đi, bệnh nhân anh đang vật vã trong vô vọng nè.

Bỗng chốc tôi chùn bước, hoang mang và tự lui ra khỏi phòng bệnh. Với kinh nghiệm non trẻ thì tôi còn chưa hỏi thăm người nhà hay bệnh nhân của mình một câu. Đôi khi chỉ cần một cái “vờ” bắt mạch hay kiểm tra niêm mạc mắt của bệnh nhân thì cũng đỡ áy náy.

Có lẽ không ngôn từ nào kể nổi được tâm trạng trống trải của ngày hôm ấy. Ngày chứng kiến cái đau đầu tiên của bệnh nhân trong cuộc đời y khoa.

Càng về sau, tiếp xúc càng nhiều, càng quen nên càng trở thành “cứng rắn”. Có người bảo bác sĩ thờ ơ và vô cảm với bệnh nhân lắm. Ừh, thì cũng chịu, nhưng trước bao nhiêu nỗi đau cũng trắc ẩn và muốn thương yêu mà không kịp thời hành động thì đâu cứu được ai.

Mà, bác sĩ cứ hành động miết như vậy thành ra bị xã hội đánh giá là vô cảm!

P/S: chắc các bạn đọc tới đây cũng có những trải nghiệm đầu tiên với bệnh nhân của mình. Thế thì mình cùng nhau chia sẻ nhé

BS. Nguyễn Thái Duy

19/05/2021