Anhvanyds - Thuật ngữ chuyên ngành Y Khoa: Tăng Prolactin máu

Chào mọi người,trong bài viết này chúng ta hãy cùng nhau học tiếng Anh chuyên ngành nội tiết qua bệnh lý “TĂNG PROLACTIN MÁU” nhé !

U tuyến tế bào lactotroph bài tiết prolactin

U tuyến tế bào lactotroph bài tiết prolactin (Prolactin-secreting lactotroph adenoma) là loại u tuyến tuyến yên ưu năng (hyperfunctioning pituitary adenoma) thường gặp nhất,chiếm khoảng 30% tổng số các trường hợp được nhận diện trên lâm sàng. Các thương tổn có thể là các u tuyến nhỏ (microadenoma) cho đến các khối u có kích thước lớn liên quan đến hiệu ứng khối choáng chỗ (mass effect).

Nồng độ prolactin huyết thanh tăng (prolactinemia) gây vô kinh( amenorrhea),chảy sữa (galactorrhea),mất dục năng (loss of libido) và vô sinh (infertility).Chẩn đoán đối với một u tuyến được đưa ra một cách nhanh chóng ở nữ giới hơn là ở nam giới,đặc biệt là giữa độ tuổi 20 và 40,có thể là do sự nhạy cảm (sensitivity) của các kì kinh bị gián đoạn bởi tình trạng tăng prolactin máu.

U tuyến tế bào lactotroph là nguyên nhân ẩn ở sau hầu hết 1/4 tổng số trường hợp vô kinh.Ngược lại,ở nam giới và nữ giới lớn tuổi,các dấu chứng (manifestations) do hormone có thể tinh vi,điều này cho phép các khối u đạt đến kích thước có thể nhận ra (macroadenomas) trước khi được phát hiện trên lâm sàng.

Nguyên nhân tăng prolactin máu

Tăng prolactin máu có thể do các nguyên nhân khác ngoài các u tuyến tuyến yên tiết prolactin.Tăng prolactin máu sinh lý (Physiologic hyperprolactinemia) xuất hiện ra khi mang thai.Nồng độ prolactin cũng được tăng lên bởi kích thích núm vú (nipple stimulation) khi bú ở phụ nữ đang cho con con bú (lactating women) hay là khi đáp ứng với nhiều loại stress.

Tăng prolactin máu bệnh lý (Pathologic hyperprolactinemia) có thể là do tăng sản (hyperplasia) của tế bào lactotroph do mất sự ức chế việc bài tiết prolactin qua trung gian dopamine (dopamine-mediated inhibition of prolactin secretion).Điều này có thể diễn ra kèm theo tổn thương các neuron của hạ đồi,(hypothalamus),tổn thương cuống tuyến yên (pituitary stalk) do chấn thương đầu,hoặc khi dùng với các thuốc chẹn thụ thể của dopamine ở những tế bào lactotroph.

Bất cứ khối choáng chỗ nào ở khoang trên hố yên (suprasellar compartment) như là u tuyến tuyến yên có thể làm thay tác dụng ức chế bình thường của hạ đồi lên sự bài tiết prolactin,gây ra tăng prolactin máu.Do đó,sự gia tăng nhẹ prolactin huyết thanh ở một người có u tuyến tuyến yên chưa hẳn đã cho thấy một u tiết prolactin.Các nguyên nhân khác của tăng prolactin máu bao gồm suy thận (renal failure) và nhược giáp (Hypothyroidism).Các u tuyến tế bào lactotroph được điều trị bằng phẫu thuật hoặc phổ biến hơn là bromocriptine,một đồng vận thụ thể dopamine (dopamine receptor agonist) làm các thương tổn nhỏ lại về mặt kích thước.

Đến đây các bạn có thắc mắc tại sao suy thận và nhược giáp tại sao gây tăng Prolactin máu không nhỉ, mọi người có để lại comment bên dưới nhé!

Thành Minh Khánh