Hôm rồi, thật xúc động khi thấy ĐHYD TP. Hồ Chí Minh tổ chức lễ khoác áo blouse cho Y2; hôm qua, ngồi phòng khám cùng 1 nhóm Y2…
Lễ khoác áo blouse là một hoạt động mang tính nhân văn đặc thù ngành y. Theo như suy nghĩ riêng bản thân thông qua cái tên gọi, là buổi lễ nhằm tôn vinh và nâng cao trách nhiệm của những người rồi đây sẽ mang trên mình chiếc áo blouse, sẽ theo các bạn đến lúc không còn gắn bó với nghề y nữa. Các bạn Y2 phải nhớ đến giây phút thiêng liêng ấy nhé, vì cái giây phút đó mới là lúc đẹp nhất trong các lần bạn được khoác áo. Rồi tới đây, trong những ngày học bất bật, bạn phải vội vã khoác vào chiếc áo chạy ra cho kịp khám lâm sàng; có những đêm trực khoác nhanh chiếc áo chẳng kịp gài nút để ra cấp cứu bệnh nhân…; hay những lần bạn bị người bệnh chửi thẳng vào mặt cũng chỉ vì đang mang trên vai chiếc áo trắng đó… Thì chỉ còn lại những người thực sự yêu nghề mới cảm thấy chiếc áo của mình rất đáng trân trọng và không hề “nặng”! Khoác chiếc áo trên vai để nhắc nhở các bạn về hành vi ứng xử, thái độ nghề nghiệp cho đúng mực.
Tuy nhiên, lễ khoác áo blouse không chỉ dành cho Y2 mà cũng còn ý nghĩa lớn đối với các anh chị nữa. Lễ khoác áo nhấn mạnh sự quan tâm của nhà trường đối với một thế hệ mới chập chững vài bước đi đầu nơi hành lang bệnh viện dưới vai trò là một thành viên của y tế. Từ đó mà nhắc nhở các anh chị lớn, kể cả bản thân anh, phải quan tâm đến các em nhiều nữa nhé. Truyền thống của ngành Y là đàn anh giúp đỡ đàn em, trên một năm dù cho có nhỏ tuổi hơn cũng là đàn anh của các em y nhỏ. Không có các giảng viên trên lâm sàng, các em có thể đi theo các anh chị để học. Khác với anh chị giảng viên, người được đào tạo để cung cấp cho các em kiến thức học thuật, theo các anh chị các em sẽ có cái nhìn thực tế, có cái đánh giá khách quan giữa sách vỡ và thực hành, từ đó giúp các em nhận định được đúng sai, hợp lý, chưa hợp lý giữa lý thuyết và lâm sàng. Giống hôm qua, các em Y2 đứng thực hành giao tiếp giữa nhân viên y tế và bệnh nhân. Sau khi khám bệnh xong mình hỏi các em, các em thấy giống được học trong môn giao tiếp không? Khi khám bệnh, open questions gợi mở cho bệnh nhân khai về các triệu chứng mà mình gặp phải, closed questions giúp bác sĩ xác định lại những điểm quan trọng. Khi xem anh khám bệnh, các bạn thấy tay anh đánh máy, mắt anh tìm mã ICD, thỉnh thoảng quay qua nhìn bệnh nhân rồi lại hỏi toàn những câu hỏi dạng “closed”, thời gian dành cho hỏi bệnh chỉ 1-2 phút, số lượng BN ngày hôm qua ở phòng khám anh là 150 bệnh, với gần 200 lượt khám và tư vấn sau khi có kết quả cận lâm sàng…Bài học các em rút ra được là sử dụng linh hoạt giữa closed và open questions, và trong giảng đường lúc nào cũng khác thực tế tại bàn khám bệnh. Các em cứ vậy, nếu muốn học cứ đi thực tập, rồi đặt câu hỏi và tìm câu trả lời, dù cho người các em đang tiếp xúc là giảng viên hay một anh chị bác sĩ nào. Các em chỉ thực hành được nghề nghiệp khi có sự trải nghiệm, chứ không phải là học hết trong sách vở.
Ngành chúng ta có nhiều ngã rẽ, một ngày nào đó các em thấy bơ vơ trên con đường, đừng ngần ngại đến bày tỏ tâm sự cùng các anh chị lớn hơn. Các anh chị dù ít hay nhiều, cũng có những trắc trở trong sự nghiệp và có thể sẽ cho các em những lời khuyên thực sự bổ ích. Có lần anh gặp lại học trò cũ, khác với vẻ mặt mệt mỏi và tính cách trầm lặng lần này em rất vui và nói chuyện khá cởi mở. Hỏi ra thì em bảo nay em không học y nữa, em chuyển sang học ngành tâm lý học sau một thời gian dài cân nhắc và gặp phải nhiều ý kiến trái chiều từ người thân. Anh hỏi bạn ấy: sao em không nói chuyện này với anh, anh sẽ vote cho em một vé ủng hộ, vì suy cho cùng em chỉ làm tốt nhất điều gì mà em cảm thấy em sinh ra để thuộc về. Và bạn ấy thực sự ngỡ ngàng vì anh rất ủng hộ việc làm của bạn. Không khuyên các bạn sớm bỏ cuộc, cũng không muốn bạn nào cố đấm ăn xôi chỉ vì danh tiếng gia đình. Chỉ mong các bạn đừng cảm thấy cô độc trên con đường dài sắp tới, sức mạnh của chúng ta có được nhờ vào sự đoàn kết, cảm thông và chia sẻ lẫn nhau.
Điều cuối cùng muốn nhắn gởi tới các em hãy giữ chiếc áo mình thật tươm tất, bận những lúc cần bận và cất đi những khi không cần thiết. Chiếc áo sẽ rất đẹp nếu các em có một bộ đồng phục sạch sẽ và gọn gàng ở bên trong, nhưng cũng trở nên xấu xí và dị hợm nếu nó khoác chung với một bộ đồ xộc xệch hoặc kiểu cách không đúng mực. Những khi trời lạnh hay nắng, hãy chọn những chiếc áo khoác đủ làm bạn đẹp, chứ đừng khoác ra đường chiếc áo của ngành để rồi người khác nhìn mình với con mắt dị nghị.
Chúc các em Y2 vững vàng trên con đường học vấn gian nan phía trước!
Cảm ơn ĐH Y Dược Tp.HCM đã cho các đồng nghiệp được sống lại khoảnh khắc lần đầu khoác áo blouse, đồng thời nhắc nhở lại tinh thần và trách nghiệm của người trong ngành. Hy vọng lễ này được nhiều trường tổ chức cho các em trước khi đi lâm sàng bởi tính nhân văn và ý nghĩa của nó.
Bs Nguyễn Thái Duy
Để lại một phản hồi Hủy